11. Sınıf Türk Edebiyatı Lider Yayınları Sayfa 72
1. Metnin yazılış amacını belirleyiniz.
Metnin yazılış amacı, okuyucuyu bir düşüncenin önemine inandırmak, bilgilendirmek ve yönlendirmektir.
2. Metne göre Servet-i Fünûncuları eleştirenlerin, onlara “dekadan” demesinin sebepleri nelerdir? Bu eleştirileri mi yazarın savunmasını mı haklı buluyorsunuz? Niçin?
Metinde yazar, Ahmet Mithat’ın, “Dekadanlar” makalesinde ağır bir dil kullanan Servet-i Fünuncuları eleştirmek için “dekadan” ifadesini kullandığını söylüyor.
Dekadan kelimesinin anlamı “düşkün”, “değersiz” demektir. Ahmet Mithat, Fransa’da natüralistlere karşı çıkan sembolizmin öncüsü sanatçılar için kullanılan bu ifadeyi Servet-i Fünuncular için kullanmıştır.
Metinde yazar, Servet-i Fünuncuların dillerinin anlaşımaz görülmesi dolayısıyla bu ifadenin kullanıldığını ama Servet-i Fünun’un halka değil aydın kesime hitap ettiğini, sanatlı söyleyişin olduğunu belirtiyor.
Taklitçi bir edebiyat olduğu için eleştirilmiş. Yazar buna yapılacak bir iş için mutlaka birilerinin taklit edileceğini ve Avrupa’nın sanatını taklit etmenin doğru olduğunu belirtiyor.
3. Metinde genç Osmanlı aydınlarının edebî alanda hedeflerinin neler olması gerektiğini anlatan paragrafı bulunuz. Buna göre yazarın hangi düşünceye bağlı kalarak metni oluşturduğunu açıklayınız.
Metne göre Osmanlı aydınlarının amacı, Avrupa’nın bilim ve fenniyle zihinlerini aydınlatmak olmalı
4. Metnin ana düşüncesini bularak bu ana düşüncenin, Servet-i Fünûn Edebiyatı Döneminde başka edebî türlerde ele alınıp alınmadığını belirleyiniz.
Metnin ana düşüncesi Servet-i Fünuncular için yapılan “dekadanlık” yakıştırması doğru değildir.
5. Metnin ana düşüncesiyle yazarın yaşadığı dönemin sosyal gerçekliği arasında nasıl bir ilişki olduğunu açıklayınız.
“Dekadanlık” tartışması dönemi en önemli edebi tartışmasıdır. Bu dönemin sosyal gerçekliğinden ziyade edebiyat anlayışları arasındaki farklılığı yansıtmaktadır.
6. Metinde kullanılan somut ifadelere örnekler veriniz. Somut ifadelerin kullanılması öğretici metinlerin hangi özelliği ile ilgilidir? Açıklayınız.
Dönemin sanatçıları, bu sanatçıları edebiyat anlayışları, Osmanlı aydınları gibi somut ifadeleri görüyoruz.
Somut ifadeler, öğretici metinlerin gerçekliğe bağlı kalınarak yazıldığını gösterir.