Zarflar (Belirteçler)
Fiilin, fiilimsinin, sıfatın ya da zarfın anlamını kuvvetlendiren veya sınırlandıran sözcüklerdir.
ZARF ÇEŞİTLERİ:
DURUM (HAL) ZARFLARI
Bir cümlede isimden önce gelerek ismi niteleyen sıfat görevli sözcükler, fiilden ya da fiilimsiden önce getirilerek kullanıldıklarında durum zarfı olurlar. Durum zarfları “Nasıl?” sorusuna cevap verir.
Masaları hızlıca yerleştirdik. (Nasıl yerleştirdik?)
Soruları tek tek çözdü. (Nasıl çözdü?)
Yavaş yürüyünce yetişemedi. (Nasıl yürüyünce?)
Şiiri güzel okudu. (Nasıl okudu?)
DİKKAT: Cümlelerde “kesinlik, olasılık, tekrar” bildiren sözcükler / söz grupları da durum zarfıdır.
Ne olursa olsun ona ulaşacağım. (kesinlik)
Şüphesiz bu yaz çok sıcak geçecek. (kesinlik)
Oraya gidince mutlaka beni ara! (kesinlik)
Herhalde beni anlamaz, (olasılık)
Belki gelirsin diye bekledik, (olasılık)
Onunla tekrar konuşacağım. (tekrar)
Ne dediğimi yine anlamadı. (tekrar)
ZAMAN ZARFLARI
Bir cümlede yargının, eylem ya da eylemsinin gerçekleşme zamanını bildiren sözcükler zaman zarfıdır. “Ne zaman?” sorusuna cevap verirler.
Onu akşam gördüm. (Ne zaman gördüm?)
Hemen buraya gel! (Ne zaman gel?)
Hafta sonu köye gidiyorum. (Ne zaman gidiyorum.?)
YER – YÖN ZARFLARI
“Aşağı, yukarı, ileri, geri, içeri, dışarı, öte, beri” gibi sözcükler eylem ya da eylemsinin anlamını belirtiyorsa yer-yön zarfı olurlar. “Ne tarafa?’’ sorusuna cevap verirler.
)
İçeri gelir misin? (Ne tarafa gelir misin?)
Arabayı ileri al. (Ne tarafa al?)
Dışarı çık., (Ne tarafa çık?)
Yer-yön sözcükleri hal eklerini alarak kullanıldıklarında artık isim olarak değerlendirilir ve cümledeki görevi artık zarf tümleci değil dolaylı tümleç olur.
Yukarı çıkıp kitaplarını aldılar. (zarf)
Yukarıya çıkıp kitaplarını aldılar. (isim)
İleri baktı ve bir daha geri dönmedi. (zarf)
İleriye baktı ve bir daha geriye dönmedi. (isim)
4. MİKTAR (AZLIK – ÇOKLUK) ZARFLARI
Eylemin, eylemsinin, sıfatın veya zarfın anlamını belirtecek şekilde kullanılan sözcükler azlık-çokluk zarfı ol “Ne kadar?” sorusuna cevap verirler.
Miktar zarfları fiillerin miktarını bildirir.
Bu yıl derslerine çok çalışıyor. (Fiile ne kadar çalışıyor? diye soruyoruz. Cevap: çok)
Miktar zarfı fiilimsilerin miktarını bildirir.
Az yürümek zararlıdır. (Ne kadar yürümek?)
Miktar zarfları sıfatların miktarını bildirir.
Pek geniş eviniz varmış (Ne kadar geniş ev?)
Yukarıdaki cümlede “geniş” sıfatının miktarını bildiren sözcük “pek”tir.
Miktar zarfları zarfların miktarını bildirir.
Soruyu çok zor anladım. (Ne kadar zor anladım? )
Yukarıdaki cümlede “zor” sözcüğü durum zarfıdır. “Zor” sözcüğünün miktarını bildiren “çok” sözcüğü miktar zarfıdır.
“En ve daha” sözcüğü, üstünlük zarfıdır.
En güzel kızı seçmişler. (Ne kadar güzel kız?)
Daha güzel bir araba al. (Ne kadar güzel araba
SORU ZARFLARI
Bir cümlede soru anlamlı sözcükler eylemin ya da eylemsinin nasıl yapıldığını, ne ölçüde yapıldığını ve ne zaman gerçekleştiğini soracak şekilde kullanılıyorsa soru zarfı olur.
Eve ne zaman gelirsin?
Derslerine nasıl çalıştın?
Niçin yemeğini yemiyorsun?
Ne dönüp duruyor havada kuşlar?
Bu sabah ne kadar koştun?
ZARFLAR KONU ANLATIMI (diğer link)
ZARFLAR (BELİRTEÇLER) TEST SORULARI 4
