Anlatım Bozuklukları: Kalıplaşmış Sözlerin Yanlış Kullanımı (İkilemeler, Deyimler)
KALIPLAŞMIŞ SÖZLERİN YANLIŞ KULLANILMASI (DEYİMLER, İKİLEMELER…)
Uzun ve tozlu bir yolda düşe çıka yürüyerek köye ulaştık.
Bu cümlede “düşe çıka” ifadesi yanlıştır. Kalıplaşmış ve ikileme olan “düşe kalka” söz grubudur. Bu şekilde kalıplaşmış sözlerin yanlış kullanılmasından kaynaklanan anlatım bozukluğu yapmıştır.
“Durup dururken adama olmadık sözler söylemiş. Haydi ayır pirincin taşını.”. Bu cümlede “ayır pirincin taşını” ifadesi yanlıştır. Çünkü deyim “ayıkla pirincin taşını” şeklindedir. Böylece kalıplaşmış sözlerin yanlış kullanılmasından kaynaklanan anlatım bozukluğu yapmıştır.
KALIPLAŞMIŞ SÖZLEİN YANLIŞ KULLANILMASI SONUCU MEYDANA GELEN ANLATIM BOZUKLUKLARINA ÖRNEKLER
Bir süre siz bize konuşabilseydik keşke! (Y)
Bir süre biz bize konuşabilseydik keşke! (D)
Görevliler her yeri delik deşik aramışlar. (Y)
Görevliler her yeri didik didik aramışlar. (D)
Onu gözüm, kesiyor, şirketi iyi yönetecek. (Y)
Onu gözüm tutuyor, şirketi iyi yönetecek. (D)
Böylesine baş başa bir maç izlememiştim. (Y)
Böylesine başa baş bir maç izlememiştim. (D)
Ona yardım et, elinden geleni ardına koyma.
Ona yardım et, elinden geleni yap. (D)
Kötü notu görünce etekleri zil çalmaya başladı. (Y)
Kötü notu görünce etekleri tutuştu. (D)
Kardeşi gelince Ali’nin pabucu çatıya atıldı. (Y)
Kardeşi gelince Ali’nin pabucu dama atıldı. (D)
